KUCHING: Ketua menteri yang baharu dijangka akan mengangkat sumpah pada Sabtu ini memandangkan kerajaan negeri tidak dapat berfungsi tanpa ketua menteri dan tidak wujud peruntukan dalam Perlembagaan negeri bagi melantik pemangku ketua menteri.
Ini didedahkan oleh sumber amat arif tentang perundangan dan sistem negeri yang memberitahu apabila ketua menteri meninggal dunia atau meletak jawatan, ahli-ahli kabinet negeri perlu meletak jawatan atau dianggap telah meletak jawatan.
Susulan kematian Allahyarham Ketua Menteri Datuk Patinggi Tan Sri Adenan Satem pada Rabu lepas, Sarawak kini secara teknikalnya ditadbir oleh kerajaan sementara, justeru wujud keperluan melantik ketua menteri baharu.
“Pada asasnya, tidak ada kerajaan mentadbir negeri apabila ketua menteri meninggal dunia sehingga ketua menteri baharu dilantik. Sementara menunggu ketua menteri baharu dilantik, kerajaan sekarang cuma kerajaan sementara,” kata sumber tersebut memberitahu The Borneo Post semalam.
Secara tradisinya, ketua menteri dipilih daripada Parti Pesaka Bumiputera Bersatu (PBB) yang merupakan parti komponen pemerintah terbesar di negeri ini.
Antara nama berpotensi dan diuar-uarkan sekarang ialah Datuk Amar Abang Johari Tun Openg, Datuk Amar Douglas Uggah Embas dan Datuk Amar Awang Tengah Ali Hasan.
Abang Johari merupakan Timbalan Presiden PBB, manakala Uggah dan Awang Tengah masing-masing merupakan Naib Presiden Kanan.
Sumber tersebut memberitahu lagi tidak ada peruntukan undang-undang negeri ini bagi membolehkan pemangku ketua menteri dilantik.
“Bagaimanapun, dalam situasi sebegini, secara konvensyen, Yang di-Pertua Negeri boleh melantik seseorang untuk mentadbir kerajaan negeri secara sementara bagi menggalas tanggungjawab sementara menantikan kerajaan pemerintah mencari pengganti.
“Ini pernah diputuskan di mahkamah pada 1994 apabila Tan Sri Pairin Kitingan meletak jawatan sebagai Ketua Menteri. Seorang daripada menterinya Datuk Amir Kahar Tun Mustapha merupakan timbalan ketua menteri dalam kabinet Pairin.
“Selepas Pairin meletak jawatan, dia (Amir) memohon mahkamah mengisytiharkan bahawa dia tidak pernah meletak jawatan dan masih kekal sebagai timbalan ketua menteri.
“Ini kerana menteri kabinet dilantik atas nasihat ketua menteri yang telah meletak jawatan,” jelasnya.
Justeru, sumber berkata apabila ketua kerajaan meletak jawatan atau meninggal dunia, kabinet baharu akan dibentuk oleh ketua menteri baharu.
Sumber memberitahu, Yang di-Pertua Negeri mempunyai kuasa mutlak dalam pelantikan ketua menteri baharu.
“Pelantikan ketua menteri merupakan kuasa mutlak Yang di-Pertua Negeri. Kuasanya tidak dapat dipertikai di mahkamah. Ini bermakna, Tun (Pehin Sri Abdul Taib Mahmud) merupakan pembuat keputusan.”
Penganalisis menjangkakan ketua menteri baharu kelak mempunyai ruang besar untuk diisi memandangkan beliau perlu memastikan dasar-dasar Adenan seperti isu autonomi berhubung royalti minyak dan gas, Perjanjian Malaysia 1963 dan hal ehwal pendidikan diselesaikan.
Jika gagal, ia akan disusuli dengan kekecewaan kepada rakyat Sarawak yang memberi kemenangan besar kepada Adenan pada Pilihan Raya Negeri 2016. - UB
0 Comments